راهنمای کامل استفاده از توکن سامانه راهداری + آموزش تصویری
سجاد زارعی، شرکت رهسا
3 دقیقه مطالعه | 11 مهر 1403
فهرست مطالب
در راستای افزایش امنیت و کارآیی در فرآیند صدور راهنامه الکترونیکی، استفاده از توکن امضای دیجیتال به عنوان ابزاری مهم و ضروری شناخته می‌شود. با استفاده از توکن سامانه راهداری، کاربران می‌توانند مدارک و مستندات مربوط به راهنامه الکترونیکی را به‌صورت امن و معتبر امضا کرده و ثبت آن را سریع‌تر انجام دهند.
ابتدا بیایید ببینیم راهنامه چیست. راهنامه، سندی است که به‌طور خاص برای حمل کالا با ناوگان جاده‌ای و برای استفاده رانندگان وسایط حمل و نقل بار طراحی شده است. از آنجا که در یک بارنامه الکترونیکی، اطلاعات به صورت برخط وارد شده و به صورت دیجیتالی امضاء می‌شود، لذا دسترسی آنلاین به اطلاعات راهنامه موجب تسهیل مراحل بازرسی و ترخیص شده و نیازی به بررسی مجدد مدارک نخواهد بود. این کار در نهایت به تسریع ترانزیت کالا کمک می‌کند. سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای با راه‌اندازی سامانه ثبت و صدور آنلاین راهنامه و ارائه کد رهگیری، به جمع‌آوری اطلاعات و تسهیل روندهای اداری پرداخته است.
بطور کلی مزایای راهنامه الکترونیکی عبارت‌اند از:
• جلوگیری از صدور بارنامه‌های جعلی، دستکاری شده و قاچاق کالا
• تسریع روندهای اداری، دقت اطلاعات و جلوگیری از بروز خطاهای انسانی
• تسهیل و تسریع بازرسی، ترانزیت و ترخیص کالا
• تبادل سریع اطلاعات و حذف بارنامه‌های کاغذی و حفظ سوابق دیجیتال
• دسترسی گسترده و در سطح بین‌المللی به داده‌های محموله
بسیار خوب، ما در این مقاله قصد داریم شما را با نحوه استفاده از توکن راهداری و همچنین مشخصات و قابلیت‌های آن در انجام فرآیندهای مرتبط با سامانه سازمان راهداری آشنا سازیم. پس لطفاً تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
توکن راهداری چیست؟
از انواع توکن‌های هوشمند راهداری می‌توان به منظور ثبت و صدور راهنامه الکترونیکی استفاده کرد. ذکر این نکته ضروری است که در انتخاب توکن‌های راهداری و حمل و نقل، اولویت باید مسئله امنیت باشد. توکن امضای دیجیتال epass3003 محصولی از شرکت ره‌آورد سامانه‌های امن، دارای کارآیی مناسبی در سامانه سازمان راهداری بوده و از امنیت بسیار بالایی برخوردار است. این توکن نقش اساسی در تکمیل مراحل ثبت و صدور راهنامه الکترونیکی را ایفا می‌کند. سازگاری توکن امضای دیجیتال epass300 با سامانه‌های گوناگون و همچنین پشتیبانی از استانداردهای رمزنگاری، آن را در صدر سخت‌افزارهای پُرطرف‌دار در بازار ایران قرار داده است.
نحوه استفاده از توکن راهداری در سامانه صدور راهنامه الکترونیکی (eCMR)
در تصویر زیر مراحل ثبت‌نام توکن راهداری و ارسال یک راهنامه الکترونیکی در سامانه eCMR مشخص شده است.
در ادامه هر یک از مراحلی که در تصویر مشخص شده را بررسی می‌کنیم.
خرید و فعال‌سازی توکن
تکنولوژی توکن راهداری بر اساس زیرساخت کلید عمومی (PKI) و رمزنگاری قوی استوار است. در این راستا، توکن امضای دیجیتال epass3003 برای این منظور مناسب است. مراحل دریافت و نحوه استفاده از توکن راهداری به شرح زیر است:
– در ابتدا، کاربران باید توکن امضای دیجیتال epass3003 را از فروشگاه شرکت ره‌آورد سامانه‌های امن خریداری کرده و مراحل نصب و فعال‌سازی توکن راهداری را انجام دهند
– در پایگاه دانش وب‌سایت رهسا مقالات راهنمای توکن راهداری و رفع اشکالات احتمالی ارائه شده است
نصب نرم‌افزارهای لازم
برای استفاده از توکن راهداری، نرم‌افزارهای مربوطه باید بر روی سیستم کاربر نصب شوند. این نرم‌افزارها معمولاً شامل درایور توکن و نرم‌افزار امضای دیجیتال است. پس از نصب این نرم‌افزارها، کاربر باید توکن را به سیستم متصل کند.
ورود به سامانه صدور راهنامه الکترونیکی
سامانه راهداری و حمل و نقل جاده‌ای امکانات لازم جهت صدور راهنامه الکترونیکی (eCMR) برای شرکت‌های حمل و نقل بین‌المللی فراهم می‌کند. برای استفاده از خدمات این سامانه، مراحل زیر را دنبال کنید:
– به شبکه اینترنت متصل شوید
– مسیر https://cmr.rmto.ir را در مرورگر اینترنت خود وارد نمایید (شکل زیر)
– به سامانه صدور راهنامه الکترونیکی سازمان راهداری و حمل و نقل وارد شده و نام کاربری و رمز عبور خود را وارد کنید. برای این کار داشتن یک حساب کاربری فعال در سامانه ضروری است
– توکن الکترونیک راهداری را به پورت USB رایانه خود متصل کنید و منتظر بمانید که توکن epass3003 توسط سیستم شناسایی شود
پس از ورود به سامانه، از قسمت CMR، بر روی گزینه “راهنامه” کلیک کرده تا مطابق شکل زیر وارد صفحه مدیریت راهنامه‌ها شوید.
در صفحه مدیریت راهنامه‌ها، دو سربرگ با عناوین “پیش‌نویس” و “امضاء شده” وجود دارد. در هر دو سربرگ لیستی از راهنامه‌های تکمیل شده به همراه مشخصات آن‌ها قابل مشاهده هستند.
برای رویت جزئیات هر راهنامه، کافی است بر روی ردیف مورد نظر کلیک ;kdn. در شکل زیر بعنوان مثال جزئیات راهنامه‌ها قابل مشاهده هستند.
همانطور که در تصویر بالا مشاهده می‌شود، گزینه‌های “ایجاد راهنامه” و “حذف راهنامه” در صفحه مدیریت راهنامه وجود دارد. برای بارنامه‌های موجود، قابلیت‌های “افزودن CMR“، “ویرایش“، “امضاء“، “چاپ راهنامه” و “پیش‌نویس” وجود دارند.
ایجاد راهنامه و تکمیل مندرجات
پس از ورود به سامانه، لازم است اطلاعات مربوط به راننده، وسیله حمل، مرز ورودی/خروجی، نوع حمل، شماره پرونده و مستندات و مدارک مورد نیاز برای صدور راهنامه الکترونیکی انتخاب و بارگذاری شود.
در ادامه اطلاعات مربوط به شماره کارنه تیر (TIR Carnet)، شماره بارنامه بین‌المللی، کشور محل صدور، تاریخ صدور، مشخصات فرستنده، مشخصات گیرنده، محل تحویل کالا، محل بارگیری و دستور فرستنده باید تکمیل شود (مطابق شکل زیر).
در بخش بعد، اقلام راهنامه و مشخصات آن باید با استفاده از دکمه “اضافه کردن به لیست” تکمیل گردد.
پس از تکمیل موارد راهنامه، با کلیک بر روی دکمه “ذخیره“، پیام موفقیت‌آمیز بودن ثبت اطلاعات راهنامه مطابق شکل زیر مشاهده خواهد شد.
همانطور که پیش‌تر نیز بیان شد، در صفحه مدیریت راهنامه امکان افزودن راهنامه الحاقی به یک راهنامه کلی (افزودن CMR)، ویرایش و حذف راهنامه وجود دارد.
علاوه بر موارد فوق، کاربر قادر است قبل از امضاء و چاپ راهنامه، “پیش‌نویس” آن را مطابق شکل زیر مشاهده کند.
امضای دیجیتال راهنامه
به طور خلاصه مراحل امضای دیجیتال راهنامه شامل موارد زیر است:
– در مرحله بعد، زمان امضای راهنامه فرا می‌رسد. کاربر باید گزینه “امضا” را انتخاب کند
– پس از این انتخاب، توکن سامانه راهداری به‌صورت خودکار شناسایی می‌شود و کاربر باید PIN مربوط به توکن را وارد کند
– با وارد کردن صحیح PIN، راهنامه امضاء شده و آماده چاپ می‌شود
در این مرحله لازم است، کاربری که توکن سامانه راهداری در اختیار دارد، ردیف مربوط به راهنامه مورد نظر را انتخاب کرده و بر روی دکمه “امضاء” کلیک کند.
پنجره کوچکی باز می‌شود که در آن کاربر باید گواهی امضای دیجیتال را از لیست گواهی‌های موجود در توکن انتخاب کند (Select a Certificate). سپس لازم است رمز (PIN) توکن امضای دیجیتال epass3003 را وارد کند.
نکته 1: مطمئن شوید که توکن امضای دیجیتال epass3003 را به USB رایانه خود متصل کرده‌اید.
نکته 2: رمز پیش فرض توکن epass3003 به صورت “1234” است.
بدین ترتیب، راهنامه به صورت الکترونیکی امضاء شده و وضعیت آن از حالت “پیش‌نویس” به وضعیت “امضاء شده” تغییر می‌یابد.
در صورت موفقیت‌آمیز بودن امضای راهنامه، شماره پیگیری مطابق شکل زیر برای کاربر نمایش داده می‌شود.
کاربران با در دست داشتن شماره پیگیری، امکان بررسی وضعیت درخواست صدور راهنامه الکترونیکی خود را خواهند داشت.
چاپ راهنامه سامانه راهداری و حمل و نقل جاده‌ای
پس از امضای دیجیتال و دریافت کد پیگیری اختصاصی، کاربر می‌تواند راهنامه ایجاد شده را چاپ کند. لازم به ذکر است که راهنامه‌های امضاء شده در سربرگ “امضاء شده” مطابق شکل زیر قابل مشاهده هستند.
با کلیک بر روی دکمه چاپ، امکان استخراج راهنامه به صورت فایل PDF و سپس پرینت آن وجود دارد.
نکات مهم
– حفظ محرمانگی PIN توکن امضای دیجیتال بسیار حائز اهمیت است و نباید با دیگران به اشتراک گذاشته شود
– در صورت بروز مشکل در سامانه توکن راهداری، می‌توانید به واحد پشتیبانی فنی سازمان راهداری و حمل و نقل مراجعه کنید
– در صورت هر گونه سؤال در خصوص استفاده از توکن امضای دیجیتال epass3003 به واحد پشتیبانی شرکت رهسا مراجعه کنید
جمع بندی
راهنامه الکترونیکی با هدف افزایش کارآیی، ایمنی و شفافیت در شریان‌های تجاری و حمل و نقل کالا طراحی شده است. استفاده از توکن امضای دیجیتال، فرآیند صدور راهنامه الکترونیکی را سریع‌تر و امن‌تر کرده و می‌تواند روندهای اداری را به طرز قابل توجهی بهبود دهد.
بدین ترتیب، امنیت توکن راهداری اهمیت بسیاری دارد زیرا از صدور بارنامه‌های جعلی و قاچاق کالا جلوگیری می‌کند. با خرید و دریافت توکن راهداری می‌توانید از قابلیت‌های منحصربفرد سخت‌افزار epass3003 بهره‌مند شوید.
