راهنمای جامع استفاده از توکن سامانه ستاد ایران
آتنا جانجانی، شرکت رهسا
6 دقیقه مطالعه | 24 مرداد 1403
فهرست مطالب
توکن سامانه ستاد ایران
سامانه ستاد ایران پلتفرمی است که در بستر آن فرآیندهای مختلف اداری مانند اطلاع رسانی و انجام معاملات دستگاههای اجرایی و دولتی، خرید، برگزاری معاملات، مزایدههای دولتی و مناقصات در بخشهای دولتی و خصوصی به نحو شفافتر و با سرعت بیشتر و در بستری امن صورت میگیرد. انجام موارد فوق به کمک توکن سامانه ستاد ایران صورت میگیرد. برای اینکه با محیط کاری این سامانه آشنا شوید، بعنوان مثال، در تصویر زیر، جدول نیازهای اعلان عمومی سامانه تدارکات الکترونیک دولت نشان داده شده است. برای انجام هر گونه معاملات، لازم است از طریق دکمه “ورود به سامانه” وارد کارتابل خود شوید.
قبل از استفاده از امکانات این سامانه لازم است مراحل اخذ گواهی الکترونیکی، خرید توکن امضای دیجیتال، نصب و راهاندازی توکن و نرمافزارهای پیشنیاز در رایانه و در نهایت ثبت نام در سامانه ستاد ایران را طی کرده باشید. مراحل پنجگانه فوق به صورت تیتروار عبارتند از:
- در وبسایت مرکز صدور گواهی الکترونیکی ثبت نام کرده و گواهی الکترونیکی به نام خودتان دریافت کنید
- توکن سامانه ستاد ایران خریداری کنید. ما به شما توکن epass3003 را توصیه میکنیم که با سامانه ستاد ایران سازگاری کامل دارد
- توکن epass3003 را بر روی رایانه نصب و راهاندازی کنید
- برنامه نرمافزاری جاوا را بر روی رایانه نصب کنید
- در سامانه ستاد ایران ثبت نام کرده و از توکن و گواهی الکترونیکی خود استفاده کنید
در ادامه هر یک از مراحل فوق را گام به گام و با جزئیات کامل شرح میدهیم.
مرحله اول – ثبت نام و اخذ گواهی امضای الکترونیک
به منظور استفاده از امضای دیجیتال در سامانه ستاد ایران، لازم است، نخست نسبت به اخذ گواهی الکترونیکی اقدام کنید. این گواهی توسط مراکز صدور گواهی الکترونیکی میانی صادر میشود. یکی از این مراکز، مرکز صدور گواهی الکترونیکی میانی عامل (سامانه جیکا) است. روند ثبتنام و تکمیل مدارک غیرحضوری بوده و لازم است نسبت به انتخاب نوع گواهی مورد نظرتان اقدام کنید. نوع گواهی مورد استفاده در سامانه ستاد ایران بر حسب نقش و سمت کاربر متفاوت است. در ادامه انواع گواهیهای قابل انتخاب بعنوان مثال در سامانه جیکا و ارتباط آنها با کاربران سامانه ستاد ایران شرح داده میشود.
انواع گواهیها و محصولات مرتبط
اشخاص حقیقی (مستقل) و حقوقی (وابسته به دولت یا وابسته به غیردولت) با توجه به نیاز خود میتوانند انواع گواهیها و محصولات مرتبط با آنها را تهیه کنند:
- متقاضی وابسته به دولت (بخش دولتی) شامل دو محصول:
گواهی شخص حقیقی وابسته به دولت
گواهی مهر سازمانی وابسته به دولت
- متقاضی وابسته به غیر دولت (بخش خصوصی) شامل دو محصول:
گواهی شخص حقیقی وابسته به غیردولت
گواهی مهر سازمانی وابسته به غیردولت
- متقاضی مستقل (افراد حقیقی) شامل یک محصول:
گواهی شخص حقیقی مستقل
انتخاب هر یک از گواهیهای فوق و محصولات مرتبط با آنها، به نوع سازمان، نقش و پست سازمانی و سامانه مورد نظر جهت دریافت خدمات بستگی دارد. در ادامه نحوه انتخاب گواهی و محصول در دو گروه کاربران بخش خصوصی و دولتی به تفکیک شرح داده میشود.
متقاضیان مستقل و وابسته به غیردولت (بخش خصوصی)
در جدول ذیل نوع گواهی مورد نیاز برای استفاده کاربران مستقل و بخش خصوصی از سامانه ستاد ایران ذکر شده است.
اگر قرار است کاربر شخص حقیقی نقش تأمینکننده/مزایدهگر/مناقصهگر را داشته باشد، برای انجام هر یک از موارد خرید جزئی و متوسط/مناقصه/مزایده در سامانه نیاز است که گواهی متقاضی مستقل (افراد حقیقی) را انتخاب کند.
چنانچه کاربر شخصیت حقوقی داشته و نقش وی تأمینکننده/مناقصهگر/مزایدهگر است، برای انجام هر یک از موارد خرید جزئی و متوسط/مناقصه/مزایده در سامانه باید گواهی متقاضی وابسته به غیردولت و محصول گواهی مهر سازمانی وابسته به غیردولت را انتخاب کند.
در نهایت اگر کاربر حقوقی نقش مناقصهگر داشته و قصد انتخاب هر یک از موارد خرید جزئی و متوسط/مناقصه/مزایده در سامانه را داشته باشد، لازم است گواهی متقاضی وابسته به غیردولت و محصول گواهی شخص حقیقی وابسته به غیردولت را انتخاب کند.
ارائه یک مثال نمونه برای گواهی متقاضی مستقل
در تصویر زیر، صفحه انتخاب محصول (نوع گواهی و محصول مورد نظر) بعنوان مثال در سامانه جیکا نشان داده شده است. در این شکل، کاربر گواهی “متقاضی مستقل” را انتخاب کرده و از بین محصولات، “گواهی شخص حقیقی مستقل با اعتبار یک سال یا دو سال” را انتخاب مینماید.
ارائه یک مثال نمونه برای گواهی متقاضی وابسته به غیردولت
فرض کنید که در نظر دارید، گواهی “متقاضی وابسته به غیردولت” و محصول “گواهی شخص حقیقی یا گواهی مهر سازمانی برای یکسال یا دو سال” را انتخاب کنید؛ تصویر زیر نحوه گزینش گواهی متقاضی وابسته به غیردولت را بعنوان مثال در سامانه جیکا نشان میدهد.
متقاضیان وابسته به دولت (کاربران دستگاههای اجرایی)
از آنجا که کاربران دستگاههای اجرایی ممکن است نقش (سمت سازمانی از جمله مدیریت، کارپرداز، مسئول فنی، مقام تشخیص، ناظر، مقام جانشین، ذیحساب، انباردار، صاحب امضاء سوم و غیره) متفاوتی داشته باشند، لذا تعامل آنها با سامانه مورد خدمت متفاوت خواهد بود. از طرفی همانطور که در جدول زیر مشاهده میشود، کاربر با هر پست سازمانی، فیلد تایتل خاص خودش را دارد که بایستی دقیقاً همین تایتل با حروف بزرگ انگلیسی در انجام معاملات دولتی مورد استفاده قرار گیرد.
برای تمامی کاربران دستگاههای اجرایی، گواهی “متقاضی وابسته به دولت” و محصول “گواهی شخص حقیقی وابسته به دولت با اعتبار یک یا دو سال” درنظر گرفته شده است.
ارائه یک مثال نمونه برای گواهی متقاضی وابسته به دولت
در شکل زیر گواهی از نوع “متقاضی وابسته به دولت” انتخاب شده و محصول “گواهی شخص حقیقی وابسته به دولت یا گواهی مهر سازمانی وابسته به دولت با اعتبار یک یا دو سال” قابل انتخاب است.
پرداخت تعرفه گواهی الکترونیکی
بر حسب نوع گواهی و محصول انتخاب شده، فرمها هزینه تعرفه گواهی الکترونیکی متفاوت بوده و بر اساس آن لازم است هزینه را پرداخت نمایید. پرداخت هزینه تعرفه گواهی الکترونیکی به صورت آنلاین و از طریق درگاه بانک صورت میگیرد.
مراجعه حضوری به دفاتر ثبتنام گواهی امضای الکترونیکی
پس از پرداخت آنلاین تعرفه گواهی الکترونیکی، سیستم به شما کد رهگیری میدهد. در ادامه لازم است با همراه داشتن این کد رهگیری و با در دست داشتن اصل مدارک هویتی و توکن epass3003 به نزدیکترین دفتر ثبتنام گواهی امضاء الکترونیکی که شامل دفاتر اسناد رسمی و پیشخوان دولت میشود به صورت حضوری مراجعه کنید. لیست دفاتر ثبتنام را میتوانید از لینک ارائه شده، مشاهده کرده و نزدیکترین مرکز به خودتان را انتخاب کنید.
مرحله دوم – خرید توکن امضای الکترونیک epass3003
از آنجا که در دفاتر ثبتنام، گواهی الکترونیکی بر روی توکن شما بارگذاری میشود، لذا لازم است پیش از مراجعه حضوری به این مراکز، توکن خود را خریداری کرده باشید. برای خرید توکن epass3003 میتوانید به دو صورت حضوری و غیرحضوری اقدام کنید. در صورتی که ساکن تهران هستید، امکان خرید حضوری در محل شرکت رهآورد سامانههای امن وجود دارد. همچنین با مراجعه به وبسایت این شرکت میتوانید خرید را به صورت آنلاین انجام داده و با پست به صورت رایگان توکن خود را تحویل بگیرید. برای خرید غیرحضوری توکن epass3003 به فروشگاه وب سایت رهسا مراجعه کنید
مرحله سوم – نصب توکن امضای دیجیتال epass3003 روی رایانه
نصب و راهاندازی توکن امضای دیجیتال epass3003 بسیار ساده بوده و به محض اتصال توکن به پورت USB، نرمافزار آن به صورت خودکار بر روی رایانه شما نصب میشود.
مرحله چهارم – نصب نرمافزار جاوا
ورژن برنامه جاوا (JRE7 و JRE8) را متناسب با نسخه مرورگر خود انتخاب کنید. در صورتیکه مرورگر شما فایرفاکس نسخه پایین تر از 47 می باشد، از JRE7 و در غیر اینصورت از JRE8 استفاده نمایید. اگر قصد ارسال تیکت از طریق سامانه را دارید، فقط نسخه JRE8 را نصب کنید. همچنین برای امضای دیجیتال اسناد پاکتهای پیشنهاد که فرمت pdf دارند، نیاز به برنامههای Adobe Acrobat Reader، مهر و موم و netframework. دارید. برنامههای ذکر شده را میتوانید از لینکهای زیر دانلود و نصب کنید:
برنامه جاوا 32 بیتی ورژن 7 (JRE7)
برنامه جاوا 32 بیتی ورژن 8 (JRE8)
برنامه جاوا 64 بیتی ورژن 8 (JRE8)
نرمافزار 1.netframework 4.6.
نرمافزار Adobe Acrobat Reader
نرمافزار مهر و موم (Sign & Seal)
پس از نصب جاوا، برنامه را مطابق شکل زیر از منوی استارت ویندوز اجرا کنید.
پس از اجرای برنامه جاوا، تنظیمات سربرگ Advanced را مطابق شکل زیر انجام دهید.
توجه: ممکن است برای نصب برنامه جاوا نیاز باشد که آنتی ویروس خود را موقتاً غیرفعال کرده و مجوز نصب برنامه توسط ادمین شبکه سازمان خود را کسب کنید.
توجه: چنانچه حین نصب نرمافزار مهر و موم با مشکل مواجه شدید، با بخش پشتیبانی شرکت سازنده آن از طریق این لینک تماس بگیرید.
مرحله پنجم – ثبت نام در سامانه ستاد ایران و استفاده از توکن
اکنون که چهار مرحله قبل را با موفقیت انجام دادید، نوبت به ثبتنام در سامانه ستاد ایران و استفاده از گواهی توکن epass3003 در سامانه میرسد. توکن را به پورت USB رایانه وصل کنید، مطمئن شوید که توکن epass3003 به درستی نصب و گواهی داخل توکن شما را شناسایی میکند.همچنین نرمافزار جاوا و پیشنیازهای آن نصب و در حال اجرا باشد.
به وبسایت سامانه تدارکات الکترونیکی دولت (ستاد) رفته و گزینه ورود/ثبت نام را انتخاب کنید. اگر برای اولین بار قصد دارید از گواهی امضای الکترونیکی خود در سامانه ستاد ایران استفاده کنید، باید در این سامانه ثبتنام کنید. با توجه به نقش شما در سازمان میتوانید مقام مسئول را انتخاب کنید یا تأمینکننده/مناقصهگر/مزایدهگر را برگزینید (مطابق تصویر زیر).
چنانچه گزینه تأمینکننده/مناقصهگر/مزایدهگر انتخاب شود، لازم است نسبت به تکمیل مشخصات هویتی، اطلاعات تماس و تعیین شناسه کاربری اقدام کنید. بدین ترتیب ثبتنام شما در سامانه تدارکات الکترونیکی دولت با موفقیت (مطابق تصویر زیر) انجام میشود.
چنانچه گزینه مقام مسئول را انتخاب کرده باشید، پنجرهای مطابق تصویر زیر باز میشود و از کاربر میخواهد توکن خود را به پورت USB رایانه متصل کرده و کد امنیتی را درج نماید. سپس لازم است بر روی دکمه دریافت مشخصات کاربری کلیک کند.
اکنون با شناسه کاربری و کلمه عبوری که در مرحله ثبتنام ساختید میتوانید وارد سامانه ستاد شوید. روی گزینه ورود به ستاد بزنید تا صفحه زیر ظاهر شوید. شناسه کاربری، کلمه عبور و کد امنیتی را وارد کنید و روی دکمه “ورود” کلیک کنید.
برای مشاهده کارتابل خودتان، باید در صفحه زیر به ترتیب سازمان، سامانه و نقش خودتان را انتخاب کنید و دکمه شروع را بزنید.
در تصویر زیر نمونه کارتابل کاربر سامانه ستاد نشان داده شده است. برای فعال کردن گواهی امضای الکترونیکی، به منوی سمت راست رفته و گزینه “بارگذاری گواهی امضای الکترونیکی” را انتخاب کنید.
توکن epass3003 که قبلا تهیه کردید را به پورت USB کامیپوترتان وصل کنید. دکمه “ثبت” را مطابق شکل زیر کلیک کنید.
منتظر بمانید تا صفحه زیر ظاهر شود. چنانچه پنجرههای دیگری باز شد، پاسخ پیغامهای ظاهر شده را بدهید.
چنانچه پنجرههایی مطابق تصویر زیر بر روی مرورگر شما باز شد، پاسخ آنها را بدهید. بعنوان مثال در پنجره زیر تیک آبی را زده و برروی دکمه Choose Application کلیک کنید. در پنجره بعدی از شما خواسته میشود که برنامه جاوا را انتخاب کنید.
ممکن است در این مرحله پیغام نیاز به آپدیت برنامه جاوا ظاهر شود، در این صورت روی گزینه Later بزنید و روند کار را ادامه (continue) بدهید. به این ترتیب پنجره تصویر زیر ظاهر میشود تا ارتباط با توکن epass3003 شما را برقرار نماید. رمز توکن خود را وارد کرده و دکمه سبز رنگ “ثبت” را بزنید.
در قسمت “لطفا گواهی مناسب را انتخاب کنید:” از لیست نشان داده شده، گواهی مربوط به نقش مورد نظرتان را انتخاب کنید و دکمه سبز رنگ “انتخاب” را بزنید.
این پیغام نشانه موفقیت آمیز بودن بارگذاری امضای دیجیتال توسط توکن سامانه ستاد ایران است. روی دکمه OK کلیک کنید.
به این ترتیب بارگذاری گواهی امضای الکترونیکی با موفقیت انجام شده و از این پس میتوانید از توکن epass3003 خودتان برای امضای الکترونیکی در سامانه ستاد ایران استفاده کنید.
چنانچه پیغام “گواهی الکترونیکی شما قبلاً ثبت شده است” را دریافت کردید، نشانه صحت ارتباط توکن با سامانه ستاد ایران و عملکرد صحیح برنامههای پیشنیاز است.
جمع بندی
از اینکه تا پایان مقاله با ما همراه بودید، سپاسگزاریم. در این مقاله سعی کردیم قدم به قدم مراحل اخذ گواهی دیجیتال، خرید و نصب توکن امضای دیجیتال epass3003، نصب و تنظیم برنامههای پیش نیاز سامانه و نهایتاً ثبت نام و بارگذاری گواهی امضای الکترونیک در سامانه ستاد ایران را با درج تصاویر گویا توضیح دهیم. ما در شرکت رهآورد سامانههای امن، به شما پکیج VIP طلایی را توصیه میکنیم. در این پکیج 0 تا 100 مراحل ثبتنام، اخذ گواهی، تهیه توکن، نصب و راهاندازی برنامههای پیشنیاز و تنظیمات سامانه ستاد و رفع اشکال به صورت غیرحضوری انجام شده و نیازی نیست که شما برای احراز هویت به دفاتر ثبت نام مراجعه کنید و همکاران ما در محل شما، احراز هویت را انجام خواهند داد.
